Η ΑΜΚΕ (Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία) αποτελεί έναν από τους πιο συνηθισμένους νομικούς τύπους στην Ελλάδα για συλλόγους, φορείς και ομάδες που θέλουν να δραστηριοποιούνται με κοινωνικό, πολιτιστικό ή φιλανθρωπικό σκοπό, χωρίς κερδοσκοπική πρόθεση.
Σε αυτόν τον αναλυτικό οδηγό θα δούμε:
- Τι είναι η ΑΜΚΕ
- Πώς φορολογείται
- Πώς συστήνεται βήμα-βήμα
- Συχνές ερωτήσεις που κάνουν όσοι σκέφτονται να την ιδρύσουν
1. Τι Είναι η ΑΜΚΕ
Η ΑΜΚΕ είναι εταιρική μορφή μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που μπορεί να αποκτά έσοδα από δραστηριότητες, όμως αυτά δεν διανέμονται στα μέλη αλλά χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη του σκοπού της.
Βασικά χαρακτηριστικά:
ΑΜΚΕ: Τι Είναι, Πώς Φορολογείται & Πώς Συστήνεται
- Δεν έχει σκοπό το κέρδος
- Έχει δική της νομική υπόσταση και ΑΦΜ
- Μπορεί να συνάπτει συμβάσεις
- Υπάγεται στον Αστικό Κώδικα (άρθρα 741–784)
2. Πλεονεκτήματα της ΑΜΚΕ
Η ίδρυση μιας ΑΜΚΕ προσφέρει πολλά οφέλη:
- Νομική αναγνώριση: Δυνατότητα υπογραφής συμβάσεων και συμφωνιών
- Φορολογικά προνόμια: Σε ορισμένες περιπτώσεις απαλλάσσεται από φόρους
- Δυνατότητα χρηματοδότησης: Συμμετοχή σε προγράμματα ΕΣΠΑ, δωρεές, επιχορηγήσεις
- Κύρος: Ενισχύει την αξιοπιστία και τη θεσμική εικόνα του φορέα
3. Πώς Φορολογείται η ΑΜΚΕ
Παρόλο που η ΑΜΚΕ είναι μη κερδοσκοπική, έχει συγκεκριμένες φορολογικές υποχρεώσεις:
- Φόρος Εισοδήματος: Φορολογούνται μόνο τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα
- ΦΠΑ: Αν παρέχει προϊόντα ή υπηρεσίες με αντάλλαγμα, ενδέχεται να υπάγεται σε ΦΠΑ
- Λογιστικά Βιβλία: Υποχρέωση τήρησης βιβλίων
- Απαλλαγές: Σε τομείς όπως πολιτισμός και κοινωνική πρόνοια μπορεί να ισχύουν απαλλαγές
💡 Tip: Συνεργάσου με λογιστή που έχει εμπειρία σε μη κερδοσκοπικούς φορείς.
4. Διαδικασία Σύστασης ΑΜΚΕ (Βήμα προς Βήμα)
Βήμα 1: Σύνταξη Καταστατικού
- Αναφορά σκοπού
- Δομή και αρμοδιότητες διοίκησης
- Δικαιώματα και υποχρεώσεις μελών
Βήμα 2: Υπογραφή Ιδρυτικών Μελών
- Τουλάχιστον 2 μέλη (φυσικά ή νομικά πρόσωπα)
- Υπογραφές επικυρωμένες σε συμβολαιογράφο ή ΚΕΠ
Βήμα 3: Καταχώριση στο ΓΕΜΗ
- Απόκτηση ΑΦΜ και νομικής υπόστασης
Βήμα 4: Δημοσίευση (αν απαιτείται)
- Σε επίσημα έντυπα ή ιστοσελίδες
Βήμα 5: Έναρξη Λειτουργίας
- Άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού
- Υποβολή δήλωσης έναρξης στην εφορία
5. Πρακτικά Παραδείγματα Δραστηριοτήτων ΑΜΚΕ
- Πολιτιστικοί σύλλογοι που διοργανώνουν εκδηλώσεις
- Κοινωνικές δομές στήριξης ευάλωτων ομάδων
- Περιβαλλοντικές οργανώσεις
- Εκπαιδευτικά προγράμματα και σεμινάρια
6. Συχνές Ερωτήσεις για την ΑΜΚΕ
Πόσα μέλη χρειάζονται για να ιδρύσω ΑΜΚΕ;
Τουλάχιστον 2, χωρίς περιορισμό στον μέγιστο αριθμό.
Μπορεί η ΑΜΚΕ να έχει υπαλλήλους;
Ναι, μπορεί να προσλαμβάνει προσωπικό.
Πόσο κοστίζει η ίδρυση;
Εξαρτάται από τα έξοδα συμβολαιογράφου, δημοσιεύσεων και ΓΕΜΗ. Συνήθως 200–500€.
Μπορεί μια ΑΜΚΕ να βγάζει κέρδος;
Όχι, η ΑΜΚΕ δεν έχει σκοπό το κέρδος. Ωστόσο, μπορεί να έχει έσοδα από δραστηριότητες, τα οποία όμως επανεπενδύονται στον σκοπό της.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ ΑΜΚΕ και Σωματείου;
Το σωματείο είναι ένωση φυσικών προσώπων, ενώ η ΑΜΚΕ είναι εταιρική μορφή που μπορεί να έχει και νομικά πρόσωπα ως μέλη. Επίσης, η ΑΜΚΕ μπορεί να δραστηριοποιείται πιο ευέλικτα εμπορικά.
Μπορεί μια ΑΜΚΕ να λάβει χρηματοδότηση ή επιδότηση;
Ναι, μπορεί να συμμετάσχει σε προγράμματα ΕΣΠΑ, να λάβει επιχορηγήσεις ή δωρεές, αρκεί να πληροί τις προϋποθέσεις των φορέων που δίνουν τη χρηματοδότηση.
Τι ΑΦΜ χρειάζεται η ΑΜΚΕ;
Η ΑΜΚΕ αποκτά δικό της ΑΦΜ μετά την καταχώρισή της στο ΓΕΜΗ και τη διαδικασία έναρξης στην εφορία.
Πόσο χρόνο χρειάζεται η ίδρυση μιας ΑΜΚΕ;
Συνήθως 1–2 εβδομάδες, ανάλογα με την ετοιμότητα των εγγράφων και τη διαθεσιμότητα των αρμόδιων υπηρεσιών.
Χρειάζεται λογιστής για την ΑΜΚΕ;
Ναι, ειδικά αν η ΑΜΚΕ έχει οικονομική δραστηριότητα, είναι απαραίτητο να τηρούνται λογιστικά βιβλία και να υποβάλλονται δηλώσεις.
Πώς λύνεται ή διαλύεται μια ΑΜΚΕ;
Με απόφαση των μελών σύμφωνα με το καταστατικό, ή αν υπάρξουν λόγοι όπως λήξη διάρκειας, επίτευξη σκοπού ή αδυναμία λειτουργίας.
Ποιος μπορεί να γίνει μέλος μιας ΑΜΚΕ;
Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, εφόσον πληροί τους όρους του καταστατικού.
Μπορεί μια ΑΜΚΕ να δραστηριοποιείται στο εξωτερικό;
Ναι, αρκεί να προβλέπεται στο καταστατικό και να τηρούνται οι νομικές διαδικασίες στις χώρες όπου δραστηριοποιείται.
Ποιο είναι το ελάχιστο κεφάλαιο για την ίδρυση ΑΜΚΕ;
Δεν υπάρχει υποχρεωτικό ελάχιστο κεφάλαιο, εκτός αν το προβλέπει το καταστατικό.
7. Νομικό Πλαίσιο & Χρήσιμες Πηγές
- Αστικός Κώδικας – Άρθρα 741–784
- Ν. 4172/2013 – Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος
- ΓΕΜΗ – Υπηρεσίες Σύστασης
- gov.gr – Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
Συμπέρασμα
Η ΑΜΚΕ είναι ένας ευέλικτος και θεσμικά αναγνωρισμένος τρόπος οργάνωσης μιας συλλογικής προσπάθειας χωρίς κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Με σωστή νομική και λογιστική υποστήριξη, μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά και να έχει πρόσβαση σε σημαντικές πηγές χρηματοδότησης.
