Η σύγχρονη οικογένεια και η ισότητα των φύλων απαιτούν ίσα δικαιώματα για μητέρες και πατέρες, ιδιαίτερα στις κρίσιμες πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό. Η άδεια πατρότητας έχει πλέον θεσπιστεί και στην Ελλάδα με σαφή δικαιώματα και προϋποθέσεις.
Σε αυτόν τον οδηγό της SK Advisors, θα δείτε:
- Ποιοι πατέρες τη δικαιούνται
- Πόσες ημέρες διαρκεί και πώς πληρώνεται
- Τι ισχύει για ιδιωτικό και δημόσιο τομέα
- Πώς να την αιτηθείτε και τι να προσέξετε
- Παραδείγματα και συχνές ερωτήσεις
1. Τι είναι η άδεια πατρότητας
Η άδεια πατρότητας είναι ειδική άδεια 14 εργάσιμων ημερών που χορηγείται σε εργαζόμενο πατέρα με τη γέννηση του παιδιού του.
- Θεσμοθετήθηκε με τον Ν. 4808/2021, ενσωματώνοντας την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2019/1158
- Αφορά όλους τους πατέρες με εξαρτημένη εργασία (ιδιωτικός και δημόσιος τομέας)
- Στόχος της είναι να ενισχυθεί η ενεργή συμμετοχή των πατέρων στην ανατροφή των παιδιών και η ισότητα στο οικογενειακό περιβάλλον
2. Ποιοι τη δικαιούνται
- Πατέρες με σύμβαση εργασίας πλήρους ή μερικής απασχόλησης
- Εργαζόμενοι με ορισμένου ή αορίστου χρόνου σύμβαση
- Ανεξαρτήτως ηλικίας, ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα
- Αρκεί να υπάρχει αναγνώριση του παιδιού (είτε σε έγγαμο είτε σε εκτός γάμου ζευγάρι)
- Δικαιούνται και θετοί ή ανάδοχοι πατέρες (σε περιπτώσεις υιοθεσίας ή αναδοχής)
❗ Η άδεια πατρότητας δεν μεταφέρεται, δεν μεταβιβάζεται και δεν συμψηφίζεται με άλλη άδεια.
3. Διάρκεια και πότε χορηγείται
- Η άδεια είναι 14 εργάσιμες ημέρες, δηλαδή 2 εβδομάδες
- Μπορεί να χορηγηθεί:
- Μέχρι 2 ημέρες πριν την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού
- Ή εντός 30 ημερών από τη γέννηση του παιδιού
Παραδείγματα:
- Αν η γυναίκα γεννήσει στις 10 Μαΐου, ο πατέρας μπορεί να ξεκινήσει άδεια στις 11 Μαΐου και να τη λήξει στις 24 Μαΐου (εφόσον πρόκειται για εργάσιμες).
- Αν ξεκινήσει στις 8 Μαΐου, μπορεί να αξιοποιήσει τις 2 προγεννητικές ημέρες και τις υπόλοιπες μεταγεννητικά.
❗ Αν δεν ληφθεί εντός των 30 ημερών από τον τοκετό, το δικαίωμα χάνεται.
4. Πληρωμή και αποδοχές κατά την άδεια
- Ο πατέρας λαμβάνει πλήρεις αποδοχές για το διάστημα της άδειας
- Η άδεια δεν αφαιρείται από την ετήσια κανονική άδεια
- Ο εργοδότης καλύπτει εξ ολοκλήρου την πληρωμή – δεν απαιτείται επιδότηση από ΟΑΕΔ
5. Ισχύον καθεστώς στον δημόσιο τομέα
- Το ίδιο δικαίωμα ισχύει και για:
- Δημόσιους υπαλλήλους
- Υπαλλήλους σε ΝΠΔΔ, ΔΕΚΟ και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης
- Παρέχεται επιπλέον προστασία από δυσμενή μεταχείριση ή μετακίνηση μετά την άδεια
6. Πώς να την αιτηθείτε
Η αίτηση γίνεται απλά και γρήγορα, με:
- Έγγραφη αίτηση προς το τμήμα προσωπικού ή απευθείας στον εργοδότη
- Ληξιαρχική πράξη γέννησης ή βεβαίωση τοκετού
- Αναφορά στις ακριβείς ημερομηνίες που επιθυμεί ο πατέρας να λάβει την άδεια
💡 Η αίτηση καλό είναι να γίνεται τουλάχιστον 5 ημέρες πριν από την έναρξη της άδειας, για λόγους συνεννόησης με την επιχείρηση
7. Προστασία από απόλυση
Ο εργαζόμενος πατέρας:
- Δεν μπορεί να απολυθεί για διάστημα 6 μηνών από την ημέρα του τοκετού
- Ο εργοδότης υποχρεούται να διατηρήσει τη θέση εργασίας του
- Εξαιρούνται μόνο περιπτώσεις “σοβαρού λόγου” (π.χ. πειθαρχικό παράπτωμα)
❗ Η καταγγελία της σύμβασης εντός αυτής της περιόδου θεωρείται καταχρηστική και ακυρώσιμη
8. Συχνές ερωτήσεις (FAQ)
Μπορώ να πάρω λιγότερες από 14 ημέρες;
Ναι, αλλά όσες ημέρες δεν ληφθούν, χάνονται – δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν μελλοντικά.
Πρέπει να πληρώσω ένσημα ή κάνω αίτηση στον ΟΑΕΔ;
Όχι – ο εργοδότης καταβάλει τις αποδοχές και τα ένσημα κανονικά.
Τι γίνεται σε περίπτωση διδύμων;
Η διάρκεια της άδειας παραμένει 14 ημέρες ανεξάρτητα από τον αριθμό παιδιών που γεννιούνται.
Αν εργάζομαι με εργολαβική σύμβαση ή είμαι ελεύθερος επαγγελματίας;
Η άδεια πατρότητας αφορά μόνο εργαζόμενους με εξαρτημένη εργασία. Σε άλλες περιπτώσεις ισχύουν διαφορετικά καθεστώτα, χωρίς υποχρέωση εργοδότη για άδεια.
9. Τι προβλέπεται σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής
Ο πατέρας δικαιούται άδεια 14 ημερών:
- Από την ημερομηνία οριστικοποίησης της υιοθεσίας ή της αναδοχής
- Ανεξαρτήτως ηλικίας του παιδιού
💡 Ισχύει ακόμη και για υιοθεσία παιδιού ηλικίας έως 8 ετών
10. Παραδείγματα καλής πρακτικής σε εταιρείες
- Επιχειρήσεις που ενθαρρύνουν την πατρική συμμετοχή χορηγούν επιπλέον ημέρες άδειας (π.χ. εσωτερική πολιτική 20–30 ημερών)
- Κάποιες εταιρείες δίνουν τη δυνατότητα μερικής τηλεργασίας ή μειωμένου ωραρίου για 1–3 μήνες μετά τον τοκετό
11. Πώς σας βοηθά η SK Advisors
Η ομάδα μας:
- Παρέχει εργασιακή και φοροτεχνική συμβουλευτική σε νέους πατέρες
- Ετοιμάζει όλα τα απαραίτητα έγγραφα και αιτήσεις για την άδεια
- Συνεργάζεται με εργοδότες για σωστή και νόμιμη χορήγηση
- Προτείνει συνδυασμό άδειας πατρότητας με άλλες γονικές άδειες ή ευέλικτο ωράριο
🟢 Συμπέρασμα
Η άδεια πατρότητας είναι ένα σημαντικό δικαίωμα για τους πατέρες στην Ελλάδα. Προστατεύεται πλήρως από τη νομοθεσία και οφείλει να αξιοποιείται χωρίς φόβο ή επιφυλάξεις.
Η SK Advisors σας καθοδηγεί σε κάθε βήμα — είτε είστε εργαζόμενος είτε εργοδότης — για να εφαρμόσετε το δικαίωμα αυτό νόμιμα, χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς επιπτώσεις στη σταδιοδρομία ή την επιχείρηση.